Overheden luiden de noodklok vanwege het verlies aan biodiversiteit. Door toedoen van de mens verdwijnen plant- en diersoorten in rap tempo en dus moet er iets gebeuren. Hoe kunnen we met beheer de biodiversiteit in stand houden of zelfs versterken?

Sturen op biodiversiteit

De inrichting van onze leefomgeving en de verdeelsleutel tussen groen en grijs zijn in grote mate bepalend voor de biodiversiteit. Zo is de biodiversiteit in een woonwijk, met water en ruimte voor groen, groter dan op een industrieterrein dat bestaat uit steen en beton.

Daarnaast is de kwalitatieve inrichting van groen in een leefomgeving van invloed op de biodiversiteit. Extensiever maaien, natuurlijke oevers, beplanting in etages met zoom- en mantelbeplanting en bloeiende beplanting zijn hier eigenlijk beter op zijn plaats dan de uit kostenoogpunt en gewenning veelvuldig toegepaste groeninrichtingen met Cotoneasters, Lonicera’s en Prunussen.

Met het inrichten van een groene omgeving kan dus gestuurd worden op het behoud of vergroten van de biodiversiteit. Hier is een mooie taak weggelegd voor gebiedsbeheerders en -inrichters.

(Her-)inrichting en renovatie

Het (her-)inrichten of renoveren van gebieden is een uitgelezen kans om de biodiversiteit te optimaliseren. Dit is al haalbaar met een aantal eenvoudige stappen.

• Communiceer naar de omwonenden wat u gaat doen en waarom. Attendeer hen erop dat het vergroten van de biodiversiteit vraagt om andere beheermethodes en dat hierdoor een ander eindbeeld ontstaat dan ze gewend zijn. Zo voorkomt u discussies achteraf.
• De juiste soort en grondopbouw, mate van waterdoorlatendheid (infiltratie) en vochtopname en het aanwezige organische stofgehalte bepalen de potentie van het beoogde groen. Breng dit vooraf in kaart om verrassingen tijdens het beheer te voorkomen.
• Kies voor duurzame, liefst regiogebonden materialen die lang meegaan en inheemse planten- en mengselsoorten. Denk hierbij aan bloeiende soorten en waardbomen zodat insecten als bijen hier optimaal van kunnen profiteren.
• Voorkom verkeerd beheer. Leg vooraf duidelijk vast wat het beoogde eindbeeld is en wat de uit te voeren maatregelen zijn en stem dit af in de onderhoudscontracten zodat de tekening en hoeveelheid helder zijn voor de aannemer.

Maatwerk

Het optimaliseren van gebiedsinrichting en -beheer ten behoeve van biodiversiteit en klimaatadaptatie is veelal maatwerk. Maatwerk kan duurder zijn en moet ingecalculeerd worden bij het opstellen van beheerbudgetten. Het is een continu proces van verbetering dat uiteindelijk zijn vruchten zal afwerpen en leidt tot een functionele en leefbare omgeving die toekomstbestendig en duurzaam is. Voor mens én natuur.

STADSWERK 03/2021